Over ons

Mijn verhaal - Mijn Aarde!

In 1972 tijdens de zaterdagse namiddagfilm op de toenmalige BRT werd “Where Eagles Dare” gespeeld en terwijl Clint Eastwood en Richard Burton het Schloss Adler opblazen zie ik als 12-jarige een Duitse soldaat levend verbranden. Weken nachtmerries gehad over brandende mensen en sindsdien is het mijn stelligste overtuiging dat de wreedste en onmenselijkste dood de verbrandingsdood is. Crematie heeft dus nooit op mijn verlanglijstje gestaan.

Traditioneel begraven worden op een kerkhof en deel zijn van grondinname voor vele jaren en verantwoordelijk voor grondwatervervuiling, spreekt mij ook niet echt aan, dus wat dan?

De oplossing bood zich aan in de buurt van Tilburg in Nederland waar men zich in de natuur kan laten begraven. Een prachtig initiatief maar niet in België beschikbaar. Dan maar begraven worden in Tilburg. Wettelijk mogelijk maar allemaal niet zo vanzelfsprekend en onmiddellijk de tegenwerping van onze kinderen: “zeg, we moeten toch niet naar Holland rijden om je te gaan begraven of later naar je graf te komen”. Dus misschien ook niet het beste idee.

Tegelijk liep mijn professionele loopbaan ten einde en kwam het enthousiaste gevoel dat er nog iets moest gebeuren, een gevoel dat ik nog iets belangrijks moest doen. Misschien ijveren voor natuurbegraven in Vlaanderen? 

De drang naar zingeving en uitdaging zette mijn aandacht op scherp en dankzij het vele vroegere werk in Duitsland kwam ik bij Meine Erde terecht. Dat was de oplossing! Dat waren de puzzelstukjes die eindelijk in elkaar vielen en daar was de uitdaging: een nieuwe duurzame begrafenisvorm die op een zachte en natuurlijke manier plaatsvindt en als eindresultaat goede waardevolle aarde oplevert, een laatste bijdrage aan de natuur. Reerdigung in het Duits, heraarden voor mij. Mooi toch?

Hoe krijgen we dit geweldige initiatief van de grond in Vlaanderen (want begraven is een regionale bevoegdheid)? Hoe kan je als eenvoudige burger in een ingewikkeld land als België iets gedaan krijgen waar de politiek zich moet over ontfermen? Wie zou hier al mee bezig zijn? Zou hier überhaupt al iemand mee bezig zijn? Enig opzoekwerk leerde dat er al wel eens een proefproject geweest was maar dat was mislukt. Hoezo? Wie zou je moeten contacteren om dit op de juiste manier terug leven in te blazen? De vragen stapelden zich op en door met vrienden hierover te filosoferen werd mijn besluit steeds vaster en duidelijker: hiervoor moeten en zullen we een weg vinden.

Op 1 april 2024 (en dat was geen grap) had ik ontdekt dat parlementariër Katrien Schryvers in haar gemeente Zoersel een natuurbegraafplaats had geopend, een beetje verwarrend want alleen maar om as te verstrooien en ik schreef haar een mail om te bespreken of we dit niet konden uitbreiden om lichamen te begraven. Ik krijg een antwoord dat niet helemaal een antwoord was maar door de ontdekking van Meine Erde en een verslag van de Vlaamse commissie die deze onderwerpen bespreekt begin 2025, ben ik bij Katrien Schryvers op bezoek geweest en heb haar de eerste concepttekst met onze vragen kunnen voorleggen. Ze vertelde dat er nu eerst een proefproject voor resomatie (of water-crematie) zou starten maar dat bijkomende begrafenisvormen wel mogelijk zouden moeten worden.

In juli 2025 vonden er tijdens de commissievergadering opnieuw twee noemenswaardige dingen plaats: een ander parlementslid, Bieke Verlinden, kwam aan het woord en zij gaf onmiddellijk blijk van zeer goede kennis van het thema humusatie (of onze heraarden) en als klap op de vuurpijl beantwoordde Minister Crevits de interventie met veel begrip en de woorden: “Concluderend, collega’s: er beweegt heel wat in deze regeerperiode rond het thema van alternatieve lijkbezorgingswijzen. Er is nog heel veel werk aan de winkel voor Sciensano, VITO, Pontes, de universiteiten en de federale Hoge Gezondheidsraad. Ik ben heel tevreden dat er duidelijk wetenschappelijke interesse is voor beide projecten. Zodra de resultaten bekend zijn, zullen we politieke keuzes moeten maken.”

De drang dat er nog iets belangrijks moest gebeuren, krijgt hier helemaal concrete vorm. Dit is mijn opdracht, dit is mijn ding. 

Eerste en belangrijkste stap: een team verzamelen om hiermee aan de slag te gaan en daar moest ik niet ver zoeken. Mijn vrouw had al vele Zuid-Tiroolse wandelingen mee gefilosofeerd en was al helemaal mee en even enthousiast en onze vrienden uit Durbuy waren al van dag één zowel uitdagers als medestanders en Mijn Aarde vzw was geboren. 

Nu kunnen we als vier soulmates en kersverse oprichters aan de slag om dit mooie doel te bereiken: een nieuwe keuze voor iedereen in Vlaanderen om op een rustige, duurzame en ecologische manier na de dood het lichaam natuurlijk te laten transformeren en het terug te geven aan de aarde. 

De cirkel is rond.

Mijn verhaal - Mijn Aarde!

Als coach zie ik wat iemand nodig heeft; als kosmoloog kan ik de kaders waarnemen waarbinnen informatie bespreekbaar wordt.

Voor mij is de stoffelijke dood een terugkeer naar de natuur. Al lange tijd voel ik mij aangetrokken tot natuurbegraven: eenvoudig, natuurlijk en in harmonie met de aarde. Het idee om in een lijkwade of een ecologisch verantwoorde kist, niet te diep in de grond, langzaam weer deel te worden van de kringloop van het leven, geeft me rust.

In België is natuurbegraven jammer genoeg sterk beperkt. In de meeste gevallen kan het alleen na crematie, en net die crematie druist in tegen mijn overtuiging. De hoge energie- en emissiebelasting van een crematie voelt voor mij verre van natuurlijk. Bovendien ervaar ik crematie niet als een respectvolle behandeling van het lichaam: het intense, destructieve proces van verbranding staat mij tegen en past niet bij mijn waarden.

Humusatie daarentegen sluit naadloos aan bij mijn visie op waardig en respectvol omgaan met een lichaam na overlijden. Het is een proces waarin het lichaam zorgvuldig en met zachtheid wordt teruggegeven aan de natuur. Geen geweld, geen hitte, geen vernietiging — doch een gecontroleerde, rustige transformatie waarin het lichaam in zijn eigen tempo wordt omgezet tot vruchtbare aarde. Dat voelt voor mij als de meest respectvolle manier om afscheid te nemen.

We gaan uit van de evidentie dat België deze duurzame en betekenisvolle vorm van lichaamsbestemming binnenkort zal toelaten. Het biedt rust en de wetenschap dat uit mijn laatste rustplaats nieuw leven kan ontstaan.

Mijn verhaal - Mijn Aarde!

Soms lijkt het leven wel een kringloop.
Je denkt dat een hoofdstuk afgesloten is, tot het, dertig jaar later, gewoon weer verdergaat.

In de jaren ’90, net van school, trok ik vol enthousiasme van hoofdstad naar hoofdstad.
Mijn missie? Werk vinden. En snel. Afstand speelde geen rol; het ging vooral om iets te ondernemen, iets te leren, iets te betekenen.
Zo kwam ik terecht in Herentals, bij Bert Maes.
Zijn eerste opmerking vergeet ik nooit: “Veel moet ze niet kennen, dat leer ik haar wel, ze moet er vooral goed uitzien."
En zo begon het: ik werd zijn allround secretaresse.

Bert was meer dan een baas. Hij was mijn mentor, mijn motivator, en bij tijden mijn spiegel.
Van hem leerde ik dat werk niet enkel over doen gaat, wel over 'zijn'. 
Die periode naast hem heeft me gevormd; als mensenmens, als vrouw, alsook gegrond voor het nemen van belangrijke beslissingen.

Na enkele mooie jaren ging ieder zijn eigen richting uit en kreeg het leven voor mij een andere wending. 
Tot, dertig jaar later, onze paden opnieuw kruisten.
En niet zomaar: het voelde alsof het moest. 
Alsof alles wat we intussen geleerd hadden, bedoeld was om nu samen te brengen.

Want daar, in dat hernieuwde contact, kreeg Mijn Aarde vorm. 
Een idee dat rust brengt, zelfs in het denken aan de dood.
Een antwoord op een oude persoonlijke angst: mijn nachtmerrie waarin ik telkens levend begraven werd.
‘De droom’ dewelke me jaren achtervolgde, wees me uiteindelijk de weg.

Begraven? Nee dank u, dat voelde nooit goed.
Gecremeerd worden? Zeker niet.
Ik zocht een andere manier, er moest iets anders zijn, zachter, natuurlijker, menselijker.

Uit die gedachte groeide Mijn Aarde!
Een cocon in plaats van een kist.
Boven de grond, niet eronder.
Veertig dagen rust, om op natuurlijke en milieuvriendelijke wijze één te worden met de aarde.

Het voelt juist. Rustig. Natuurgetrouw.
Wat ooit begon als een nachtmerrie, is nu een missie: een verhaal over respect, verbondenheid en zelfs eentje met veel zuurstof. Ook na de dood.

Vandaag werken Bert en ik opnieuw samen — dit keer zij aan zij met mijn partner, Jozef, en Berts partner, Liesbeth, die, net zoals wij, met evenveel passie geloven in Mijn Aarde.
Met meer ervaring, meer overtuiging, en vooral meer vertrouwen in wat de natuur al eeuwenlang weet:

Alles komt terug. 
In rust. In evenwicht. In aarde.

Nieuwsgierig hoe deze serene, zachte manier van afscheid nemen werkt?
Bel me gerust, ik vertel er graag over. 

Mijn verhaal - Mijn Aarde!

Ik was twintig toen ik Bert leerde kennen, en vanaf het eerste moment wist ik dat er iets bijzonders tussen ons was. Ons liefdesverhaal was intens, soms heftig, en alles behalve eenvoudig. Mijn ouders konden onze relatie niet accepteren en probeerden op allerlei manieren afstand te scheppen. Maar diep vanbinnen voelde ik een zekerheid die ik nooit eerder had gekend: Bert was mijn mens. Mijn thuis.

We hebben ons een jaar lang moeten verdedigen en verantwoorden tegenover iedereen. Het was vermoeiend, maar we hielden vol, hand in hand. Uiteindelijk bracht pater Wener – een vriend van mijn vader – rust en begrip in het hoofd en hart van mijn ouders. En toen de storm eindelijk ging liggen, trouwden we. Eindelijk mochten we gewoon samen leven, werken, genieten… en vooral elkaar graag zien.

Lisa en Pieter maakten ons geluk compleet. Twee schatten van kinderen, waar we nog elke dag dankbaar voor zijn. Als koppel deden we alles samen. Waar Bert was, was ik. Onze lange gesprekken bij het haardvuur, op ons terras, waren momenten die ik koester. We droomden over de toekomst, maar soms ging het ook over dingen waar ik liever niet te lang bij bleef staan: de dood. Niet omdat het onderwerp me afschrikte, maar omdat de gedachte om zonder hem verder te moeten bijna ondraaglijk was.

Bert sprak dan over zijn angst voor verbranding en voor begraven worden op een klassiek kerkhof. Hij vond er geen rust in, geen troost. En zo kwam hij tot het idee om zijn lichaam af te staan aan de wetenschap. Voor hem gaf dat houvast. Voor mij voelde het alsof ik alle grond onder mijn voeten verloor. Het idee dat hij, als hij eerder zou gaan, meteen zou worden weggehaald, dat ik geen plek zou hebben om naartoe te gaan… het deed pijn. Maar ik wilde hem niet afnemen wat hem vrede gaf.

Twee jaar geleden kwamen Jozef en Grace opnieuw in ons leven. Twee warme, wijze zielen. Tijdens een van onze gesprekken vertelde Bert hen over zijn beslissing. Vanuit hun inzichen legden ze uit dat dit geen weg was die echt bij hem paste. Hun woorden raakten hem diep, zo diep dat hij besliste om zijn schenking aan de wetenschap te annuleren. Mijn opluchting was groter dan ik kon zeggen.

Samen gingen we op zoek naar een manier van afscheid nemen die wél klopte, voor hem én voor mij. Onze zoektocht leidde ons via Nederland en Duitsland naar Meine Erde. En daar viel alles eindelijk op zijn plaats. De eenvoud, de natuur, de rust… het voelde juist. Het voelde zacht. Het voelde als thuiskomen.

Vandaag ben ik 59. Ik kijk anders naar sterven dan vroeger. Niet als een einde, maar als een overgang, een beweging naar iets wat zelfs in woorden moeilijk te vatten is. En wat er ook komt, één ding weet ik zeker: Bert is mijn soulemate. Mijn leven met hem stopt niet bij de dood.

De gedachte dat Mijn Aarde ons een plek kan geven waar we samen, op een natuurlijke en respectvolle manier, kunnen verdergaan… die gedachte schenkt me vrede. 

40 dagen in een cocon, zichtbaar, bijna tastbaar. Nadien overgaan in aarde natuurlijker kan het niet. Dit brengt rust. 

Het is een afscheid dat geen scheiding wordt.
En dat is precies wat mijn hart nodig heeft.